Antykwariat runda druga

Skromna, skromniutka, skromniusieńka... Tym razem udało mi się znaleźć tylko jeden przedmiot o przedwojennej metryce. Gdzie te czasy, gdy do sklepów z antykami trafiały całe walizy judaików, wyszperanych a to w piwnicy, a to na strychu. Wtedy nie było na nie chętnych. Minęło kilkadziesiąt lat i przedmioty żydowskiego kultu stały się modne, z kolei wyczerpały się ich zasoby.

Czego się nie nasłuchałam! Że na rynku krąży mnóstwo podróbek, takich "z wczoraj", a sygnowanych - ho, ho ile lat wstecz. Że przedmioty są przez oszustów postarzane, a czasami nawet celowo uszkadzane, aby zwiększyć ich wiarygodność. Z powodu owej plagi wielu antykwariuszy odżegnuje się od handlu judaikami.

No dobrze. Jest ciężko, ale nie ustaję w poszukiwaniach, a co znajdę - oczywiście pokażę na blogu. Życzliwi sprzedawcy podpowiadają, aby kontaktować się bezpośrednio z kolekcjonerami. Sama o tym pomyślałam już wcześniej i... z jedną taką osobą spotkałam się w niedzielę :)


Menora to bodaj najważniejszy symbol judaizmu, swymi początkami sięgający biblijnych dziejów narodu wybranego – czasów wędrówki Żydów z Egiptu do Ziemi Obiecanej. Choć współcześnie menorą określa się każdy żydowski siedmioramienny świecznik o charakterystycznym kształcie, nazwa ta formalnie zarezerwowana jest wyłącznie dla złotej menory z Pierwszego Przybytku, a następnie I i II Świątyni Jerozolimskiej. Kształtem nawiązuje do Drzewa Życia, jej światło symbolizuje boską obecność, ludzką duszę, bądź Torę.

Menora w godle państwa Izrael do złudzenia przypomina relief z Łuku Triumfalnego Tytusa w Rzymie, wzniesionego ku czci pogromcy Żydów i burzyciela II Świątyni Jerozolimskiej. Skąd zatem – przy tak przykrych skojarzeniach – owo uderzające podobieństwo? Wśród przywiezionych przez Tytusa z Jerozolimy łupów był także święty świecznik. Jego odkute w kamieniu wyobrażenie jest zatem najbliższe oryginałowi, ponadto przykład ten pokazuje, jak klęska narodu może po wiekach zamienić się w jego zwycięstwo. Imperium Rzymskie przeminęło bezpowrotnie, Izrael odrodził się i trwa. Z menory – dumnie wpisanej w godło młodego państwa – na zawsze zdjęte zostało piętno łupu.



Godło Izraela i relief menory z Łuku Tytusa w Rzymie - źródło zdjęć - Wikipedia.
Menora na pierwszej fotce wypatrzona w antykwariacie przy ul. Brzozowej w Krakowie.