środa, 27 listopada 2013

Kordoba


W Andaluzji, nad rzeką Gwadalkiwir leży miasteczko Kordoba.


Za średniowiecznymi murami, w gąszczu wąskich uliczek skrywa to, co Bobe Majse lubi najbardziej :)


Dawną dzielnicę żydowską i jedną z trzech średniowiecznych synagog hiszpańskich (pozostałe dwie znajdują się w Toledo).


Synagoga. Balkon dla kobiet.


Synagoga. Styl mudejar (m.in. “koronkowe” ornamenty gęsto pokrywające zarówno wnętrza, jak i fasady budynków).


Synagoga. Aron ha-kodesz.


Synagoga. Krzyż z czasów po wypędzeniu Żydów z Hiszpanii.


Żydowskie symbole w sklepach z pamiątkami.


Cud Kordoby! La Mezquita - Wielki Meczet. Kościół - meczet - katedra - oto jego skrócona historia. Najpiękniejsza sala - las kolumn połączonych biało-czerwonymi łukami.



Wielki Meczet. Symbole cechowe.


Na pierwszym planie Most Rzymski. W oddali La Mezquita i dzielnica żydowska.

Warto dodać, że z Kordoby pochodził Mosze ben Majmon - Majmonides, zwany także Rambam - jeden z największych żydowskich umysłów doby średniowiecza. To o nim powiada się: “Od Mojżesza do Mojżesza nie było nikogo takiego jak Mojżesz.”

Na koniec rozwiązanie wczorajszej zagadki :)


SFRD w bruku Kordoby, u bram miasta. Skrót od Sfarad - hebr. Hiszpania. 

wtorek, 26 listopada 2013

SFRD


Mała zagadka, a zarazem zapowiedź kolejnego posta :)
Jakieś pomysły?


sobota, 16 listopada 2013

Moja jesień





Książki, filmy, przepiękna muzyka i smakołyki… Moja jesień.


Na szczęście w Krakowie nie ma tak smutnych obrazków…

wtorek, 12 listopada 2013

Nie tylko “Skrzypek…”


Gdy po śmierci ojca Yentl odsłania lustro, nie widzi w nim anioła z mieczem, a jedynie własne, zmienione w chłopięce oblicze. Obcięte włosy, druciane okulary, ubiór na modłę studenta jesziwy… Czemu ma służyć to przebranie? Życiu w zgodzie z sobą i spełnianiu własnych pragnień.

Religia żydowska przewidziała dla Yentl tylko jeden możliwy scenariusz - rolę żony, matki i gospodyni domowej. W inteligentnej, wyedukowanej po kryjomu przez ojca-rabina dziewczynie rodzi się bunt. Zamiast świątecznych przepisów chce zgłębiać Talmud, zamiast rodzić dzieci - dyskutować.

Jesziwa w Bychawie staje się jej wymarzonym miejscem na ziemi. Pod przybranym imieniem Anszel zaprzyjaźnia się z Awigdorem i rodziną jego narzeczonej - Hadasy. Jak łatwo się domyślić - sielanka nie może trwać wiecznie. Wprawdzie Yentl nad wyraz dobrze gra swoją rolę, ale ta dość szybko zaczyna jej ciążyć…

Szolem Alejchem, Isaac Bashevis Singer… “Skrzypek na dachu”, “Yentl”... Z wielkiej literatury rodzą się równie wielkie filmy. Chętni na seans?
 

sobota, 2 listopada 2013

Biało-czerwona


Biało-czerwona. Pamięć.

“Kiedy wróciliśmy wieczorem, uderzyła nas niezwykła cisza w getcie. Puste ulice, bruki mokre, jakby świeżo wymyte deszczem, a przecież dziś dzień był piękny! - tylko rynsztokiem płynęły strugi brudnoczerwonej wody (...) Pognałam do domu, przeskakując kałuże krwi na rogu ulicy Dąbrówki i naszego zaułka, Janowej Woli. To tutaj, aż pod parter ściana domu była połupana odpryskiem kul.” /fr. “Pamiętnik z getta w Krakowie”, Halina Nelken/

W tym miejscu, 4 czerwca 1942 roku - w tzw. “krwawy czwartek” został zastrzelony Mordechaj Gebirtig.

 
Gdy Piotr robił zdjęcie, pod murem przebiegł czarny kot…


“Używajcie, używajcie dzieci, póki jesteście młode, bo od wiosny do zimy tylko koci skok…”

piątek, 1 listopada 2013

Złota Polska


“Dobrze, iżeśmy opuścili Londyny, Paryże i Nowe Jorki!
Dobrze, iżeśmy zostawili Europę i jej powaby
stając się towarzyszami bosych, którzy w gorączce
wyszeptują miłość na piaskach i skałach Kanaanu!”

/Uri Cwi Grinberg/

A Polska?! Czy ktoś jeszcze tęskni za Polską?