5779 vel 2019

Żydowski 5779 już trwa w najlepsze. Także 2019 niech będzie słodki!
Dziękuję za ten, który mija. 

Jeśli chcecie sprawdzić poprawność tytułowych przeliczeń - zapraszam tutaj :)

Dziecko

Najważniejsze żydowskie dziecko w Krakowie…

W kościele św. Anny.

U Franciszkanów.

U Dominikanów.

Zdekonstruowane

Oto paćka pierogowa*, czyli farsz do ruskich bez ciasta (ukłon w stronę redukcji węglowodanów). Mówiąc ładniej - pierogi zdekonstruowane, trochę jak cała ateistyczna Wigilia.

Wesołych Świąt, Kochani. Wesołych Świąt!

*określenie zapożyczone z filmu “Listy do M”

Shtisel

Teraz każdy ogląda Netflix. Mam i ja! :)

Znajomej, która tłumaczyła kilka odcinków zawdzięczam namiar na “Shtisel” - serial o życiu ortodoksyjnych Żydów. To film fabularny, który przypomina trochę dokument.

Polecam, bo jest uroczy, klimatyczny, no i bardzo, bardzo żydowski. Sporo można się z niego dowiedzieć.

Lubię wyłapywać judaistyczne smaczki… niebieski i czerwony napis nad zlewem, niełatwy los aguny…

- fragment filmu -
 
Panie rozmawiają w jidysz. Języku Żydów aszkenazyjskich, który najłatwiej zdefiniować tak: alfabet hebrajski, słownictwo (głównie) niemieckie, gramatyka słowiańska. A na końcu wypowiedzi usłyszycie swojskie “kasze”.

Wariacja

Wariacja na temat Ściany Płaczu to kolejne współczesne dzieło sztuki z kolekcji MOCAK-u. Autorzy - duet artystyczny Markus Muntean i Adi Rosenblum.

“Kotel ha-Maarawi” i “kwitele”...

Bez przemocy

Wspomniana w poprzednim poście Elżbieta Janicka podała także oceniane przez nią pozytywnie, nie skażone przemocą filosemicką źródła:

- film “Pokłosie” reż. W.Pasikowski
- film dok. “Miejsce urodzenia” reż. P.Łoziński
- książka “My z Jedwabnego” A.Bikont
- książka “Sendlerowa” A.Bikont
- książka “Bohater, spisek, śmierć: wykłady żydowskie” M.Janion
- książka “Legendy o krwi. Antropologia przesądu” J.Tokarska-Bakir
- podręcznik “Holokaust. Zrozumieć dlaczego” P.Trojański, R.Szuchta

Dla wielu pewnie antypolskie… Dla mnie (znam pięć z nich) prawdziwe i uczciwe, a że prawda boli, to już zupełnie inna historia.

Dom Kereta

Słyszeliście już może o zjawisku przemocy filosemickiej? Badają je Elżbieta Janicka i Tomasz Żukowski. Najkrócej mówiąc chodzi o to, że - powodowani dobrymi intencjami filosemici swoimi działaniami (książki, filmy, akcje w przestrzeni publicznej) wpisują się w dyskurs antysemicki. 

Niedawno brałam udział w arcyciekawym spotkaniu z Elżbietą Janicką w Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie. Krytyka objęła m.in. filmy “Po-lin” i “Idę”, akcje Betlejewskiego “Tęsknię za Tobą, Żydzie” i “Płonie stodoła”, świetlną rekonstrukcję gettowego mostu nad Chłodną, Dom Kereta.

“Co jest nie tak z tym Domem Kereta?” - zapytał ktoś z widowni. “Wszystko” - odpowiedziała Janicka.

- najmniejszy dom świata - symbol haniebnych warunków życia, upokorzenia - symbol pariasa
- dom - symbol braku intymności (teatr cieni podczas korzystania z toalety)
- dom bez adresu
- dom - szczelina deratacyjna w murze, pomiędzy dwiema kamienicami: przedwojenną żydowską i powojennym blokiem
- dom na miejscu wysypiska śmieci
- makabryczna rekonstrukcja kryjówki żydowskiej
- ironiczna wersja daru dla pisarza (np. Sienkiewicz otrzymał pałac w Oblęgorku, Żeromski mieszkanie na Zamku Królewskim w Warszawie)
- dom jako dar (popatrz, jacy jesteśmy dobrzy, wyciągamy rękę do pojednania)
- dar dla Żyda z poczuciem humoru
- dar dla Żyda, którego bliscy stracili fabryki, domy i ich wyposażenie
- Żyd powinien się odwdzięczyć deklaracją, że w Polsce nie ma antysemityzmu
- bliscy Kereta przeżyli Holokaust w Polsce: ojciec ukrywał się w dziurze po stronie aryjskiej, ciocię zabili Polacy, babcia seksem opłacała kryjówkę u Polaka

Przyznacie, że daje do myślenia...