Kordoba

W Andaluzji, nad rzeką Gwadalkiwir leży miasteczko Kordoba.

Za średniowiecznymi murami, w gąszczu wąskich uliczek skrywa to, co Bobe Majse lubi najbardziej :)

Dawną dzielnicę żydowską i jedną z trzech średniowiecznych synagog hiszpańskich (pozostałe dwie znajdują się w Toledo).

Synagoga. Balkon dla kobiet.

Synagoga. Styl mudejar (m.in. “koronkowe” ornamenty gęsto pokrywające zarówno wnętrza, jak i fasady budynków).

Synagoga. Aron ha-kodesz.

Synagoga. Krzyż z czasów po wypędzeniu Żydów z Hiszpanii.

Żydowskie symbole w sklepach z pamiątkami.

Cud Kordoby! La Mezquita - Wielki Meczet. Kościół - meczet - katedra - oto jego skrócona historia. Najpiękniejsza sala - las kolumn połączonych biało-czerwonymi łukami.

Wielki Meczet. Symbole cechowe.

Na pierwszym planie Most Rzymski. W oddali La Mezquita i dzielnica żydowska.

Warto dodać, że z Kordoby pochodził Mosze ben Majmon - Majmonides, zwany także Rambam - jeden z największych żydowskich umysłów doby średniowiecza. To o nim powiada się: “Od Mojżesza do Mojżesza nie było nikogo takiego jak Mojżesz.”

Na koniec rozwiązanie wczorajszej zagadki :)

SFRD w bruku Kordoby, u bram miasta. Skrót od Sfarad - hebr. Hiszpania. 

SFRD

Mała zagadka, a zarazem zapowiedź kolejnego posta :)
Jakieś pomysły?

Moja jesień

Książki, filmy, przepiękna muzyka i smakołyki… Moja jesień.

Na szczęście w Krakowie nie ma tak smutnych obrazków…

Nie tylko “Skrzypek…”

Gdy po śmierci ojca Yentl odsłania lustro, nie widzi w nim anioła z mieczem, a jedynie własne, zmienione w chłopięce oblicze. Obcięte włosy, druciane okulary, ubiór na modłę studenta jesziwy… Czemu ma służyć to przebranie? Życiu w zgodzie z sobą i spełnianiu własnych pragnień.

Religia żydowska przewidziała dla Yentl tylko jeden możliwy scenariusz - rolę żony, matki i gospodyni domowej. W inteligentnej, wyedukowanej po kryjomu przez ojca-rabina dziewczynie rodzi się bunt. Zamiast świątecznych przepisów chce zgłębiać Talmud, zamiast rodzić dzieci - dyskutować.

Jesziwa w Bychawie staje się jej wymarzonym miejscem na ziemi. Pod przybranym imieniem Anszel zaprzyjaźnia się z Awigdorem i rodziną jego narzeczonej - Hadasy. Jak łatwo się domyślić - sielanka nie może trwać wiecznie. Wprawdzie Yentl nad wyraz dobrze gra swoją rolę, ale ta dość szybko zaczyna jej ciążyć…

Szolem Alejchem, Isaac Bashevis Singer… “Skrzypek na dachu”, “Yentl”... Z wielkiej literatury rodzą się równie wielkie filmy. Chętni na seans?

 

Biało-czerwona

Biało-czerwona. Pamięć.

“Kiedy wróciliśmy wieczorem, uderzyła nas niezwykła cisza w getcie. Puste ulice, bruki mokre, jakby świeżo wymyte deszczem, a przecież dziś dzień był piękny! - tylko rynsztokiem płynęły strugi brudnoczerwonej wody (...) Pognałam do domu, przeskakując kałuże krwi na rogu ulicy Dąbrówki i naszego zaułka, Janowej Woli. To tutaj, aż pod parter ściana domu była połupana odpryskiem kul.” /fr. “Pamiętnik z getta w Krakowie”, Halina Nelken/

W tym miejscu, 4 czerwca 1942 roku - w tzw. “krwawy czwartek” został zastrzelony Mordechaj Gebirtig.

 

Gdy Piotr robił zdjęcie, pod murem przebiegł czarny kot…

“Huljet, huljet kinderlech!”

“Używajcie, używajcie dzieci, póki jesteście młode, bo od wiosny do zimy tylko koci skok…”

Złota Polska

“Dobrze, iżeśmy opuścili Londyny, Paryże i Nowe Jorki!

Dobrze, iżeśmy zostawili Europę i jej powaby

stając się towarzyszami bosych, którzy w gorączce

wyszeptują miłość na piaskach i skałach Kanaanu!”

/Uri Cwi Grinberg/

A Polska?! Czy ktoś jeszcze tęskni za Polską?