Brit mila

“Chodź przede mną i bądź doskonały. A ustanowię przymierze między mną a tobą (...) i rozmnożę cię nader wielce (...) I ty tedy będziesz strzegł przymierza mego i potomstwo twoje po tobie w pokoleniach swoich (...) Obrzezany będzie u was każdy mężczyzna; a obrzeżecie ciało napletka waszego, aby było na znak przymierza między mną i wami” (I Mjż 17,2.3.9.11). 

Nóż do brit mila (obrzezania) to rzadko spotykany symbol na nagrobkach żydowskich. Do tej pory znalazłam dwa - w Pszczynie i Oświęcimiu. Jest nośnikiem pewnych informacji o płci (mężczyzna) i zawodzie (mohel) zmarłego.

Nagrobek mohela (osoba dokonująca obrzezania) w Oświęcimiu.

Nagrobek mohela (osoba dokonująca obrzezania) w Pszczynie.
 

Lipiec

"Nie ma czegoś takiego, jak sprawy żydowskie, są sprawy ogólnoludzkie. Każdy człowiek ma w swoim życiu jakiś trudny moment. Albo nam coś zrobiono, albo my coś komuś zrobiliśmy. Albo jedno i drugie. Dopóki tego nie nazwiemy, to ciągniemy tę przeszłość za sobą, przez cały czas." /Bogdan Białek/

Mykwa

Cymes nad cymesami! Jeśli kiedykolwiek użyłam tego określenia na blogu, to zapewne w odniesieniu do potrawy. Przyszedł czas na miejsce. Konkretniej mówiąc świetnie zachowaną mykwę (rytualną łaźnię żydowską) w Chmielniku. 

Chmielniczanie mają wielkie serce do swojego żydowskiego dziedzictwa. Pewnie dlatego im się darzy: przy upamiętnianiu dwóch cmentarzy, renowacji synagogi (przekształconej w przepiękne muzeum na miarę XXI wieku), a także odkryciu mykwy. 

Wiedziano, w którym dokładnie budynku mieściła się przed wojną, cóż z tego, kiedy skrywały ją tony ziemi i gruzu. Odkopana przez nowego właściciela obiektu, zachwyca pięknem i rozmachem. Oprócz głównego - okrągłego basenu zachowało się także kilka mniejszych - przeznaczonych do koszerowania naczyń. 

Usunięto ziemię i gruz, wypompowano wodę. Ale woda wróciła. Z naturalnego podziemnego źródła, jak na prawdziwą mykwę przystało. 

Budynek mykwy.

 

Schody prowadzące do mykwy.

Główny basen do rytualnych ablucji.

 Schody prowadzące do głównego basenu.

Mniejsze baseny służące do koszerowania naczyń.